Hugsum um:

Höfuð, herðar,


hné og tær!

Vinnuumhverfið hefur áhrif á starfsfólk frá toppi til táar.


Desember getur verið annasamur og krefjandi mánuður þar sem oft bætast við verkefni í aðdraganda hátíðanna bæði í vinnu og einkalífi fólks. Því er sérstaklega mikilvægt að huga að andlegri og líkamlegri vellíðan í amstri dagsins. 


Mælt er með því að huga að forgangsröðun verkefna eins og hægt er bæði í vinnu og einkalífi. Minnum einnig á að jákvæð og vingjarnleg samskipti smita út frá sér og við getum haft heilmikil áhrif á hvert annað með orðum og athöfnum. 


Tökum höndum saman og finnum leiðir til að verkefnin í desember verði okkur viðráðanleg fremur en að valda streitu og kvíða. Leggjum áherslu á það sem er mikilvægt og nærir okkur.


Aukið amstur

í desember

Hlúa ætti vel að starfsfólki í desember enda eiga verkefni það til að hlaðast upp í aðdraganda jólanna, bæði í starfi og einkalífi.


Verum til staðar og munum að hlusta vel eftir líðan starfsfólks. 


Við þekkjum öll að verkefnum fjölgar þegar nálgast hátíðarnar. Sem dæmi er starfsfólki sem er með börn á leik- og grunnskólaaldri boðið á ýmsa viðburði í skólum barnanna sinna á vinnutíma. Það getur valdið togstreitu þegar foreldrar eiga erfitt um vik með að fara frá vinnu. 


Þá geta verkefnin í vinnunni verið meira krefjandi, eins og til dæmis í umönnunarstörfum. Í öðrum störfum getur vinnutíminn lengst þar sem verkefnum fjölgar, svo sem í störfum við framleiðslu, verslun og þjónustu. Verum auk þess vakandi fyrir ungu starfsfólki sem eru að fóta sig á vinnumarkaði á miklum álagstíma.  


Einnig getur sorg og söknuður vegna ástvinamissis sótt meira á starfsfólk á þessum árstíma. Getur það óhjákvæmilega haft áhrif í starfi.


Því skiptir máli að stuðla að vinnustaðamenningu sem byggir á trausti og jákvæðum samskiptum þar sem fólk upplifir sig öruggt og því líður vel. Finnum leiðir til að gera verkefni þessa annasama mánaðar viðráðanleg með því að sýna tillitssemi og vera til staðar fyrir hvert annað. 


Munum að eitt bros getur dimmu í dagsljós breytt og bjóðum fram aðstoð okkar innan vinnustaðarins við að leysa verkefnin.

Hvað er vinnuvernd?

Vinnuvernd felur í sér að tryggja öryggi og vellíðan starfsfólks í vinnuumhverfi þess. Markmiðið er ávallt að öll komi heil heim. 

Tilgangurinn með öflugu vinnuverndarstarfi er að koma auga á áhættuþætti í vinnuumhverfinu og bregðast við þeim strax. Þannig er hægt að koma í veg fyrir alvarleg vinnuslys, óhöpp og vanlíðan starfsfólks.


Atvinnurekandi ber ábyrgð á skipulagi vinnuverndarstarfs og mótun heilbrigðrar vinnustaðamenningar. Árangursríkt vinnuverndarstarf byggist á samvinnu atvinnurekenda, stjórnenda og alls starfsfólks. Því er nauðsynlegt að öll taki þátt í daglegu vinnuverndarstarfi, bæði þau sem eru ný í starfi og þau sem hafa starfað lengur. Það er einnig mikilvægt að atvinnurekendur hafi skýra sýn á hvernig vinnustað þeir vilja bjóða starfsfólki sínu og að starfsfólk þekki þessa sýn.


Áhrifaríkt vinnuverndarstarf felur í sér að fá góða yfirsýn með því að meta heildstætt alla þætti vinnuumhverfisins. Þá er gott að horfa á alla þá þætti sem geta haft áhrif á öryggi og vellíðan starfsfólks, en þeir eru meðal annars líkamsbeiting við vinnu og sálfélagslegir þættir.

Lesa má nánar um meginþætti vinnuverndar á heimasíðu Vinnueftirlitsins

Góð líkamsbeiting skiptir höfuðmáli

Góð líkamsbeiting og regluleg hreyfing hefur jákvæð áhrif á heilsu og líðan í dag og til framtíðar. Ólíkar áskoranir fylgja ólíkum störfum og því mikilvægt að huga reglulega að því hvernig við beitum líkamanum við vinnu.

Stoðkerfi er það kerfi líkamans sem gerir okkur kleift að vera uppistandandi og hreyfa okkur. Stoðkerfisverkir eru nokkuð algengir hjá fólki á vinnumarkaði og geta orsakast af mörgum samverkandi þáttum til dæmis að lyfta þungu, mikilli kyrrsetu, vinnu í miklum hraða og óþægilegri líkamsstöðu. Síendurteknar hreyfingar sem geta verið hluti af einhæfum störfum hafa einnig áhrif. Umhverfisþættir, eins og hávaði og lýsing, geta einnig haft áhrif. 


Birtingarmynd stoðkerfisverkja er mismunandi og getur vöðvabólga í herðum eða einkenni frá baki verið dæmi um slíkt. Stundum finnst ekki augljós skýring á verkjum en þeir eru alltaf raunverulegir fyrir þeim sem upplifa þá. 


Fræðsla um góða líkamsbeitingu og notkun léttitækja er mikilvægur hluti af forvörnum þannig að starfsfólk upplifi ekki einkenni frá stoðkerfi. Einnig er mikilvægt að draga úr einhæfri vinnu eins og kostur er og gæta þess að líkamlegt álag við vinnu sé hæfilegt. Aðrar hjálplegar leiðir eru að huga að næringu, reglulegri hreyfingu og góðum svefni og fyrirbyggja streitu. Andleg líðan getur einnig haft áhrif á verkjaupplifun og líkamsbeitingu.

Vellíðan í vinnu

Öryggi og vellíðan starfsfólks ætti að vera grundvallaratriði á hverjum vinnustað. Skipulag vinnustaðarins er undirstaðan en stjórnun og samskipti skipta einnig máli. Mikilvægt er að byggja upp traust á vinnustöðum og stuðla að heilbrigðri vinnustaðamenningu. Öll getum við haft áhrif og lagt góðan grunn að vinnuumhverfi okkar og annarra.

Skipulag, stjórnun, samskipti og stuðningur eru allt þættir sem móta vinnuumhverfið og hafa áhrif á vellíðan starfsfólks. Góð og uppbyggileg samskipti geta eflt okkur í starfi og stuðlað að árangursríkri samvinnu. Að takast á um málefni með uppbyggilegum hætti er mikilvægur þáttur í sumum störfum þótt það geti verið krefjandi. Það er nauðsynlegt að öll á vinnustaðnum geti sagt skoðanir sínar og að þeim sé tekið af virðingu óháð starfsaldri. Lesa má nánar um samskipti á velvirk.is og á vef Vinnueftirlitsins.  


Þegar kemur að því að ræða líðan okkar þá erum við jafn ólík og við erum mörg. Við höfum mismunandi þarfir og grunn til að tjá okkur. Gott er að nýta verkfæri líkt og streitustigann til að skapa sameiginlegt orðfæri og þar með grundvöll að samtali. Við hvetjum stjórnendur og starfsfólk til að huga að og ræða líðan í starfi. 


Einelti, áreitni og ofbeldi á aldrei að líðast í vinnuumhverfinu. Á heimasíðu Vinnueftirlitsins má finna verkfæri til að fyrirbyggja og bregðast við slíkri hegðun.